70. FIFA KONGRESİ’NDE TALİMATLARIN UYGULANMASINI DÜZENLEYEN HÜKÜMLERDE DEĞİŞİKLİK ÖNERİLERİ

A. Genel Olarak

Technical Working Group (TWG) farklı federasyonlardan gelen talepleri değerlendirmiş ve değerlendirilmek üzere FIFa Konseyi’ne sunmuştur. Buna göre gelen talepler özetle;

Bazı talimatlardaki belirsiz ifadelerin tanımlanması,
Herhangi bir düzenlemeye dayanmayan Player’s Status Committee’deki tek hakimin yargılama yetkisinin kanuni dayanağının oluşturulması,
Federasyonlardan gelen talep ve yargılamalar esnasında gelen talepler ile futbolcuların federasyon/milli takım değişimi ile alakalı 3 yeni istisnanın öngörülmesi,

konularını içeriyor idi.

FIFA Konseyi yukarıda belirtilen konularda talimatlarda değişiklik yapılmasına yönelik olan taleplerin, tasdik için FIFA Kongresi’ne taşınmasını ve 70.FIFA Kongresi’nin tamamlanmasının hemen ardından kanunlaşması ve düzenlemelerde yer alması gerektiğine dair görüş bildirdi.

B. Kongrede Değerlendirilen ve Değişikliği Öngörülen Hükümler;

III. Milli Takımlarda Oynayabilme Elverişliliği

5. Esaslar (Detaylandırmak adına bir çok hüküm eklenmiş)

Eklenen Hükümler;

2- Vatandaşlığa sahip olmak ile vatandaşlığa sahip olma hakkı arasında bir ayrım vardır. Bir Futbolcu ancak yerel hukukun uygulanması sonucu aşağıdaki hallerde vatandaş sayılır;

a) ya hiçbir idari süreç gerekmeksizin doğrudan doğum ile vatandaşlık kazanmıştır ya da,

b) vatandaşlığa kabul sürecinden geçerek,

4- Art 6 ve 9’un amacı için “ilgili federasyonun topraklarında yaşamış olma şartı” cümlesi fiziksel olarak bu federasyonun sınırları içerisinde yaşamış olmak anlamına gelmektedir. Geçirilen dönem zamansal (yıl bazında) olarak aşağıdaki ilgili hükümlere uygun olarak belirlenmeli.

a-Aşağıdaki haller fiziksel olarak bulunma süresini kesmez;

i) Kişisel sebeplerle kısa süreli yurt dışına çıkma durumları,

ii) Futbol sezonu dönemi dışındaki yurtdışındaki tatiller,

iii) Yaralama veya sakatlanma halinde yurtdışındaki tedaviler veya

iv) Sözleşmesel yükümlülüğü sebebiyle yurtdışına seyahat etmek.

b- Aşağıdaki haller fiziksel olarak bulunma süresini keser (gereken zaman dilimi yeniden işlemeye başlar);

i)Futbolcu farklı bir federasyondaki kulübe transfer olursa,

ii)A’ bendinde sayılanlar haricinde bir sebeple yurtdışında bulunursa.

5- Art 5, par 4a)’ya bağlı kalmaksızın, istisnai haller hariç olmak üzere, Futbolcu, yıl içerisinde ‘sınırları içerisinde bulunma’ şartını yerine getirmek için ilgili federasyonun bulunduğu ülke sınırları içerisinde fiziksel olarak 12 ay içerisinde 183 gün bulunmak zorundadır.

6- Vatandaşlığa uygun olma ve federasyon değişimi ile ilgili büyün taleplerde Usul Talimatı esas alınır.

6.Birden Fazla Vatandaşlığa Sahip Olan Futbolcular

Futbolcu sahip olduğu vatandaşlıklar gereği birden fazla federasyonu temsil edebiliyorsa, sahip olduğu vatandaşlığın yanında aşağıdaki şartların en az birini karşılıyorsa ise uluslararası maçlarda sadece bir ulus için oynayabilir;

a) İlgili federasyonunun sınırları içerisinde doğmuş ise, b) biyolojik babası veya annesi ilgili federasyon topraklarında doğmuş ise, c) büyükanne veya büyükbabası ilgili federasyon topraklarında doğmuşsa, d) ilgili federasyonun topraklarında en az 5 sene (önceden 2 idi) yaşamışsa. (önceden bu sürenin geçriilmesi bakımından ‘aralıksız’ ifadesi de vardı ancak bu ifadeyi yukarıda sürelerin hangi hallerde kesileceği detaylıca düzenlediği için kaldırılmıştır)

7.Yeni Vatandaşlığa Sahip Olma (Şartlar ayrıntılandırılmıştır)

Şartlardan birini karşılama gerekliliğinin ifade edildiği hükümde “ilgili federasyon topraklarında 18 yaşından sonra aralıksız 5 yıl yaşamış olma” şartı kaldırılmış onun yerine ilgili federasyon topraklarında; i) 10 yaşından önce yaşamaya başlayanlarda en az 3 yıl yaşama, ii) 10 ile 18 yaş arasında yaşamaya başlayanlarda en az 5 yıl yaşamış olma, iii) 18 yaşından sonra yaşamaya başlayanlarda en az 5 yıl yaşamış olma şartları getirilerek yaş aralığına göre bir tasnif yapılmıştır.

Bu ‘yaşama şartı’na dayanmak isteyen futbolcu a) ilgili federasyon topraklarına taşınma sebebinin milli takımda oynamak olmadığını kanıtlamalı ve b) ilgili federasyon aracılığı ile vatandaşlığa uygunluk talebi için PSC’ye başvurmalıdır.

8.Vatansız / Milliyetsiz Şahıslar (Tamamen yeni oluşturulan bir maddedir)

Herhangi bir vatandaşlığa sahip olmayan veya ev sahibi olduğu ülke hukukuna göre hiçbir zaman vatandaşı olamayacağı hallerde ilgili ülkenin milli takımında oynamaya uygun görülmesi için, söz konusu ülkede en az 5 yıl yaşamış olma ve bu ülkeye milli takımında oynama niyetiyle gelmemiş/taşınmamış olma. Buna dayanmak istiyorsa Futbolcu’nun ilgili federasyon aracılığı ile vatandaşlığa uygunluk talebi için PSC’ye başvurmalıdır.

9. Federasyon Değişimi (Önemli ölçüde değişikliğe gidilmiş ve detaylandırılmış bir maddedir.

Birden fazla milliyete sahip olan futbolcular sadece bir kereliğine diğer federasyonun milli takımında oynama uygunluğuna sahip olmak için talepte bulunabilirler.

2- Bu federasyon değişimi talebi sadece aşağıdaki hallerde sağlanır;

a) Eğer Futbolcu;

i) Eğer Futbolcu mevcut federasyonunda resmi müsabakalardan birinde yer aldıysa ve,

ii) Mevcut federasyondaki bu ilk maçında oynadığı sırada geçmek istediği federasyonun vatandaşlığına da sahipse.

b) Eğer Futbolcu;

i) Eğer Futbolcu mevcut federasyonunda resmi müsabakalardan birinde yer aldıysa

ii) Mevcut federasyondaki bu ilk maçında oynadığı sırada geçmek istediği federasyonun vatandaşlığına henüz sahip değilse,

iii) Mevcut federasyonda görev aldığı son resmi müsabakada 21 yaşını doldurmamışsa,

iv) Mevcut federasyonunda ‘A’ uluslararası boyutta resmi olsun olmasın 3 maçtan fazla görev almadıys

v) Mevcut federasyonunda A level boyutunda resmi olsun olmasın son müsabakasından en az 3 sene geçtikten sonra ve

vi) FIFA dünya kupasına veya konfederasyonun düzenlediği herhangi bir yarışmaya hiç katılmadı ise,

c) Eğer Futbolcu;

i) Mevcut federasyonunda resmi müsabakalardan birinde yer aldıysa

ii) Mevcut federasyondaki bu ilk maçında oynadığı sırada geçmek istediği federasyonun vatandaşlığına henüz sahip değilse,

iii) Mevcut federasyonda görev aldığı son resmi müsabakada 21 yaşını doldurmamışsa,

iv) Mevcut federasyonunda ‘A’ uluslararası boyutta resmi olsun olmasın 3 maçtan fazla görev almadıysa

v) Mevcut federasyonunda A level boyutunda resmi olsun olmasın son müsabakasından en az 3 sene geçtikten sonra ve

vi) FIFA dünya kupasına veya konfederasyonun düzenlediği herhangi bir yarışmaya hiç katılmadı ise,

d) Eğer Futbolcu;

i) Mevcut federasyonda ilk maçını oynadıktan sonra geçmek istediği federasyon milli takımı FIFA’ya üye ülkelerden ise,

ii) Mevcut federasyonda hiç oynamasa da geçmek istediği federasyon milli takımı FIFA’ya üye ülkelerden ise

iii) Mevcut federasyonda ilk maçında görev aldıktan sonra: a) geçmek istediği federasyonun vatandaşlığına sahipse veya b) geçmek istediği federasyonun vatandaşlığını makul zamanda elde ederse (Birleşmiş Milletlerce tanınmış ülke ise)

iv) Art. 6 ve 7. Deki herhangi bir koşulu sağlarsa

e) Eğer Futbolcu;

i) Mevcut federasyonunda bir müsabakada görev aldıysa,

ii) Devamlı olarak iradesi dışında veya mahkeme kararı ile vatandaşlığı sona erdiyse ve,

iii) Geçiş yapmak istediği federasyonun vatandaşlığına sahip ise.

5- Federasyon değiştiren bir Futbolcu, yeni federasyonunun milli takımında hiçbir maçta görev almamışsa eski federasyonun vatandaşlığını halen sahip olması koşulu ile geri dönmeyi talep edebilir. Bunun için ilgili federasyon aracılığı ile federasyon değişimi için PSC’ye başvurulmalıdır. Bu hükme göre değişim talebi için PSC’ye başvuran futbolcu, karar verilene kadar hiçbir federasyonun milli takımının müsabakalarına çıkmaya uygunluğu bulunmamaktadır.

C.Özetle

FIFA’nın 70. Kongresinde masaya yatırılan hususlardan bir tanesi de mensup federasyonlardan gelen talepler doğrultusunda ve yargılamalar esnasında ortaya çıkan eksiklikler neticesinde düzenlemeye muhtaç alanların düzenlenmesi ve bazı talimat hükümlerinde değişikliğe gidilmesi konusudur.

İlgili hükümlerde çeşitli düzenlemeler yapma ihtiyacı, özellikle bazı belirsiz ve muğlak ifadelerin tanımlanması ile şartların daha belirgin hale getirilmesinden kaynaklanmaktadır. Mesela “lived on the territory of the relevant association” ifadesinin yani “ilgili federasyonun topraklarında/sınırları içerisinde yaşamış olma şartı” nın fiziksel olarak o sınırlar içerisinde bulunma anlamına geldiği ile hangi hallerin talimat gereği öngörülen süreleri keseceği hangi hallerin ise futbolcu yurtdışına çıkmış olsa da öngörülen sürenin işlemeye devam edeceği açıkça hüküm altına alınmak istenmiştir.

Yine, yeni vatandaşlığa sahip olma şartı olarak 18 yaşını tamamladıktan sonra 5 yıl ilgili federasyonun bulunduğu ülke sınırları içerisinde yaşamış olma şartı kaldırılarak çeşitli yaş aralıklarına göre farklı süreler öngörülmüştür.

Bununla birlikte çifte vatandaşlığa sahip olan futbolcuların milli takım değiştirme şartları kapsamlı bir şekilde detaylandırılmış ve son olarak, ilk defa vatansız futbolcuların milli takımlarda oynayabilme uygunluğu ile ilgili hükümler kaleme alınmıştır.

Sevdimbaş Hukuk Bürosu

Stj. Av. Enes Şimşek